Ontsnappen aan Stanford Prison

Ik zie het Asch Experiment over groep conformity, 37% zal het verkeerde antwoord geven om bij de groepsmening aangesloten te blijven. De mens als social creature. Concensus.
Een leugentje om bestwil. Instinctief gedrag.

Het Stanford Prison experiment.
Wikipedia; ‘Studenten werden willekeurig in twee groepen opgesplitst: een gevangenengroep en een bewakersgroep. Na korte tijd begonnen de studenten zich naar hun rol te gedragen; gevangenen werden onderdanig, en bewakers kwamen in de verleiding om hun macht te misbruiken.’
En ‘een spraakmakend sociaal-psychologisch experiment, dat in 1971 werd uitgevoerd in de kelders van de Universiteit van Stanford. Het experiment was opgezet door Philip Zimbardo.’
Youtube The 1971 Stanford Prison Experiment.

Het noodlot, wat is het?

Slagvelden. Een naam gefixeerd op een plek. Een graf, erboven een kruis als plek van transformatie.
Eindeloos lang hebben we gevochten. Onderling en in stamverband, in grotten en in rivier delta’s, in opstanden en revoluties, burchten tegen forten, adel met adel, volken tegen volken, dorpen tegen steden, landen tegen republieken. Eindeloos is de strijd geweest. De slachtoffers zijn talloos en in onze herinnering is slechts plaats voor de recente gruwelen, dus vergeten en verdwenen zijn bijna allen. Wat is de status van de ziel, die onschuldig en zinloos stierf? De christen laat het oordeel, onschuldig en zinloos, over aan god. 

Het masker en de helm

Mephisto met Klaus Maria Brandauer(?), ik zag de film hoogstwaarschijnlijk in 1981. Ik herinner mij levendig zijn excuus voor collaboratie, ‘Ich bin nur ein Schauspieler!’ want zo eindigt het. Ondanks dat destijds mij de subtiliteit ontging en wellicht nog steeds gedeeltelijk, het einde was mij overduidelijk. De glijdende schaal van het kwaad.
Ik vermoed niet rustig te kunnen slapen omdat het wrikt en knelt in mijn opvatting over leed. Mooi gelul. Zou ik mijn ziel niet verkocht hebben als die mogelijkheid zich voor had gedaan?
Hoe ziet de hedendaagse duivel eruit? Ik zag meermaals de hellepoort van Rodin. Maar de hoofdbewoner, Satan, de aanstichter van alle kwaad was fysiek weliswaar niet daar, maar al wel voelbaar. Het zijn ‘slechts’ de dubbele deuren naar zijn domein en beide zijn gesloten. Wat is het gezicht van het kwaad, er zijn vele namen te noemen, want de handlangers zijn eindeloos. En ook een clown kan kwaadaardig zijn, want de duvel heeft vele gedaantes.
Maar Satan? God is dood, maar de duivel niet.

masker1

Een onweder

De wind waait onrustig en het is te warm. Het KNMI verwacht een heftig onweder, het geeft een Weeralarm af. De luchtdruk. Mensen geloven dat dat van invloed op hen is, dat kinderen en dieren instinctief op een aankomende storm reageren. Het wordt voorvoeld in eksterogen.
Een onweer kondigt zich aan, maar niet op een paranormale wijze. Blijkbaar is de voorspelling ervan niet zo ingewikkeld. Het gaat met vlagen hard waaien, ruisend door de takken, de beesten worden stil. Vogels zoeken een schuilplaats. Wolkenpartijen trekken snel langs de einder, de lucht betrekt. Het zijn de tekens aan de wand. 

Het zelfbedrog van de rukcarroussel

Afgelopen week interviewde ik in Leiden, de stad van de schilderkunst, de schilder Maurice B., die vertelde een anekdote over de rukcarroussel, die bestaat uit het ‘s avonds voorbij komen in gedachten van alle mooie meisjes van de dag om daaruit diegene te kiezen die in de fantasie vervolgens het orgasme veroorzaakt of/en ondergaat. De afbeeldingen of herinneringen aan de meisjes hangen aan een ronddraaiende molen en één voor één worden zij gewikt en gewogen. De rukcaroussel.

Waarom een hobbelpaard in chroom?

Een autobiografisch werk uit het oeuvre van Rene Magritte. Het schilderij noemt ‘L’histoire centrale/ The heart of the matter’. Het is uit 1928, olie op doek. Een vrouw waarvan het gelaat en haar bedekt is met een witte doek, die zij zelf bij haar keel vasthoudt. Voor haar staan een bruine valies rechts en links een tuba op zijn kop, een reisattribuut en een muziekinstrument. De achtergrond is van een onbestemd blauw, niet helder maar mat met een groene schijn er in.

Elitaire kunst, arbeiderskunst, sociale kunst, a-sociale kunst?

Ergert u zich niet aan het voortdurende misbruik van het woord kunst? Het veroorzaakt inflatie in de waardering voor het woord. Als het werk van kunstenaars wordt onderverdeeld in categorieën ontstaat bijvoorbeeld het volgende:

Professionele kunst, amateur kunst. Echte kunst, onechte kunst. Kinderkunst, volwassenen kunst, puberkunst, hetero kunst, homo kunst, lesbische kunst, transsexuele kunst, geriatische kunst, outsider kunst? Franse kunst, Griekse kunst, Duitse kunst, nazi kunst, Berlijnse kunst, Leidse kunst, kunst van de waddeneilanden? Hm.

Crumb, Guston en Woody Allen

Plotseling viel de overeenkomst op in het werk van Robert Crumb (1943), Keep on trucking uit 1968 (boven) en bij de schilder Philip Guston (1913-1980), Monument uit 1976 (onder). De massieve lichamen, maar vooral de schoenen met zolen vol spijkers.

Noli me tangere

Het drama van menselijke verhoudingen is in de Griekse tragedies uitgewerkt. Staat de mens misschien in een simpeler relatie tot de omgeving, tot de dingen, die om ons heen zijn, onze producten? Hoe verhoudt zich bijvoorbeeld de kunstenaar tot haar/zijn werk? Enkele voorbeelden van vreemde relaties van kunstenaars met hun werk.

De relatie tussen de schilder en zijn schilderij was bij de sombere Noorse schilder Edvard Munch (1863-1944) extreem. Hij beschouwde zijn werk namelijk als zijn kinderen. Als hun gedrag hem niet beviel werden de schilderijen gestraft door in een open buiten atelier in de winterse sneeuw gestald te worden. The horse cure noemde de behandeling, een paardenmiddel. Het is niet van onze tijd. Maar de schilder verkocht zijn kinderen niet. Als een collectioneur een bepaald werk wilde schilderde Munch een nieuwe versie en verkocht deze als het origineel. Van veel werk bestaan dus meerdere versies. Er bestond een verwarde en complexe relatie tussen Munch en zijn werk.

Kaartspelers?

Van Lucas Van Leyden (1494-1533) The Chess Players uit 1508. Gemäldegalerie, Berlijn.

Mark Manders Gothic?

Is er verband tussen het werk van de getalenteerde Mark Manders (1968) en een soort van Gothic (zie ook Gothic? onder Mentaliteit)?

Enkele varkens in de kunst

Van Jacques Reich (1852 – 1923) de Noorse god Freyr en zijn zwijn Gullinbursti oftewel Goudborstel. Het zwijn kon door de lucht en over zee lopen sneller als een paard en het verlichtte de donkerste nacht. 

Optimale kunst

‘You’re the real thing. Even better than the real thing’
U2 op Achtung Baby uit 1990.
In plaats van het schilderij te conserveren het schilderij in een permanente optimale staat doen verkeren. Het zou betekenen continu bijwerken. Het werk voortdurend in materieel opzicht in optimale staat doen zijn. Zoals men de splijtstaven in een kerncentrale beheert en deze continu observeert en in een specifieke optimale staat houdt.