Paul Celan – Todesfuge

Paul Celan (1920-1970).
Hij vertaalde Ossip Mandelstam.
Zijn gedicht ‘Todesfuge’ inspireerde Anselm Kiefer (1945).
‘Margarethe’ van Aselm Kiefer uit 1981. Stro. Oil, acrylic, emulsion and straw on canvas, 280 x 380 cm, private collection.

Censuur en the Wicked Witch of the West

In de klassieke film uit 1939 ‘The Wizard of Oz’ is het personage ‘the Wicked Witch of the West’ (WWW) krom met een groene huid en geheel in zwart gekleed. WWW heeft een akelige stem en wordt het archetype van menselijke slechtheid, evenals het stereotype voor het karakter van de heks in de navolgende populaire cultuur.

Taboe en censuur


Bepaalde woorden bij elkaar klinken interessant en blijken van elkaar te voeden. Het is geen toeval, maar gevolg van de resonantie van inhoudelijke overeenkomsten, intuïtief aanstekelijk staan de woorden taboe en censuur naast elkaar, verbonden door het woord ‘en’. Wat betekenen de woorden?

M.b.t. censuur


Een extreme vorm van de destructieve kracht van censuur is in het nieuws op 25 augustus 2011. De Syrische cartoonist Ali Farzat is die voorgaande nacht ontvoerd en zwaar mishandeld, zijn beide handen zijn gebroken.

Illud Tempus en het Tohuwabohu. Onaf

Etymologisch.
De l’hébreu ancien t?h? w?bh?h?, noms que les livres hébraïques donnent au chaos primitif, à l’état confus des éléments qui précéda la création du monde. cf. moyen français tohu wabohu, allemand Tohuwabohu.

Intimidatie

Nicknames bestaan in twee soorten, namelijk scheld- en koosnamen. Beide zijn krachtstoffelijk geladen.
Er is het verband met geweld. Schelden of dreigementen uiten.

Intimidatie door of met behulp van een kunstwerk. Propaganda.
Een absurd en kortstondig onderscheid in foute en goede kunst.

Wat is het verband tussen ‘nicknames’ en krachtstof?

Nicknames duiden op prominentie, belangrijkheid, aanwezigheid, exposure, ze duiden op geliefdheid of vrees en onderdrukking. De bijnaam is soms in de vorm van een afkorting gesteld.
Bijnaam Wikipedia:
Een bijnaam is een breed bekende, niet-officiële naam van een persoon, een groep van personen of een zaak.
Een bijnaam kan voor de drager zowel een positieve als een negatieve connotatie hebben. Als het negatief is, wordt dit een spotnaam genoemd en wordt dan al snel een scheldwoord. Als het positief is, wordt het een koosnaam.

Osip Mandelstam (1891-1938)


De Russische dichter Osip Mandelstam (1891-1938) dichtte in 1912 over het hergebruik van de groen marmeren zuilen uit Efeze in de Hagia Sophia in Istanbul:

De Heerser

Wij leven zonder onder onze voeten ons land te voelen,
Onze woorden zijn niet verder dan op tien pas te horen,

Maar waar nog geen half gesprekje plaatsvindt,
Wordt de Kremlin-bewoner uit de bergen vermeld.

Zijn dikke vingers zijn vet als wormen
En zijn woorden zijn onwrikbaar als loden gewichten.

Zijn kakkerlakkensnor lacht
En zijn beenkappen glanzen.

Hij is omgeven door een bende slankhalzige leiders
En hij maakt gebruik van de slavendiensten van halfmensen.

Zij fluiten, miauwen of janken,
Alleen hij oreert en port met zijn vinger.

Hij smeedt series dekreten, als hoefijzers
Die hij mikt op je voorhoofd, je kruis of je oog.

En iedere terechtstelling is een traktatie
Voor de Osseet met de brede borstkas.

Het vuil en de schoonheid

Iets over schoonheid, beperkt tot het Westerse, klassieke ideaal. Er is de voortdurende bewustwording van lichamelijke verhoudingen en het hardnekkige geloof in zuiverheid i.v.m. symmetrie, ‘evenwichtige en natuurlijke’ vormen en het concept gezond. Het is een complete vergissing. Schoonheid als ideaal bevind zich aan de oppervlakte in de fenomenologie of het uiterlijk van het lichaam, het vuil zit daar mogelijk onder. Juist door de uiterlijke, retinale verschijningsvorm te celebreren ontstaat de illusie van puurheid, en het streven naar uiterlijke perfectie. Schoonheid is een afspraak, een sociale conventie, vrijwel continu bevestigt in het openbare leven. Het is geenszins een absolute. Het misverstand ontstaat uit de interpretatie van schoon als zuiver en puur, onbesmet. Of zelfs gezond, jong en vitaal. De perfectie. En dus flinterdun en een beperkt concept.

Het tohuwabohu en het taboe

Allen kennen we beperkingen, schaamte. Het taboe, in een vorm van instinctief en functioneel gedrag. In antropologische betekenis is een taboe; cultureel opgelegd verbod, mogelijk bekrachtigd door bovennatuurlijke machten en indien geschonden, straf tot gevolg hebbende.”
Een taboe is een heilig verbod, onbespreekbaar, ongepast, een verbod, een verboden handeling waar niet over mag worden gesproken, het duidt op onschendbaar, onaantastbaar, onaanraakbaar, niet toegestaan.
Misdaad, taboe-overschrijdend gedrag, moet worden bestraft.
Ons geweten bewaakt het taboe. De verboden handeling.
Tot zelfs de verboden gedachte.
Maar hoe vergaat het een gewetenloze.

De hele psychologie van de wereld van de misdaad berust op een eeuwenoude observatie door de criminelen: hun slachtoffer zal nooit doen – er zelfs niet over kunnen denken om te doen – wat de misdadiger met een licht hart en een gerust gemoed iedere dag, ieder uur opgewekt doet.

Sneeuwwitje in een glazen kistje

Waarom Sneeuwwitje in een glazen kistje slaapt en Roodkapje wordt opgegeten.
Sprookjes dus.
Ik geniet met name van de illogica(?), die steevast door anderen wordt onderstreept met de redenering dat het nou eenmaal een sprookje is. Alsof het onmogelijk is te snappen hoe de illogica werkt of tot stand is gekomen. Ik weet dat het in gedachten een draai heeft, een kronkel, maar gevolg en oorzaak zijn te ontrafelen.

Het kantelpunt van bierbliklusjes

De schilder Casper Faassen vertelt over het kantelpunt en hoe dat bestudeerd wordt. De nauwkeurige waarneming van de overgang van de ene situatie naar de andere.

Aan de rand van het toelaatbare, voorbij de grens van het betamelijke. Ah, de Avant-garde, in de weer met pamfletten, taboe overschrijdend gedrag en idealen. Het is allemaal verleden tijd, tenminste, dat wordt dagelijks herhaald als boodschap. Ik twijfel echter.
Stelt deze tijd geen voorwaarden of eisen waaraan feitelijk voldaan moet worden om materie tot een kunstwerk te kunnen laten worden? Moet het kunstwerk geen kenmerken hebben, die terugslaan op de hedendaagse problematiek?  Welke thema’s zijn onderscheidbaar?
Vervuiling? Boring!
Krachtstof dan.