De aankoop van het grote werk van Maurice Braspenning (1968) getiteld ‘The Pope’ uit 2011 door het Stedelijk Museum De Lakenhal mondde uit in een reclame-campagne met een inzoom op ‘The Pope’ als beeld voor de vernieuwde collectie van het Leidse museum.
Ook in het recente werk van de kunstenaar worden de relaties tussen macht en haar symbolen aan de orde gesteld. Beide nieuwe werken ogen verleidelijk en begeerlijk. Het zijn vette panelen en het beeld op een ondergrond van schoolbord zwart is in wit krijt opgezet. De enige kleuren zijn zachte pastels van verf en grijzen in het oppervlak of de huid van de panelen die technisch subtiel bewerkt is. De huid is dof, mat of glanzend, de textuur glad of geschuurd. Het ademt weldadigheid uit, want het is tegelijk sober, helder en vanuit zuiver handelen opgebouwd.

‘Occupy”, krijt, verf, autospuitlak en boor op schoolbord, 160 cm x 140 cm, 2012. Bij het werk ‘Occupy’ is het onderwerp de status van de ge-uniformeerde na diens wisseling van sociale groep, een vorm van verraad. Het uniform is een tweede huid en de betekenis ervan overstijgt het individu, het signaleert de functie van gezagsdrager. Het werk is geïnspireerd door een verwarrende krantenfoto genomen op 17 november 2011. De gepensioneerde politieman Ray Lewis werd door zijn voormalige collega’s gearresteerd toen hij zich in uniform aansloot bij de Occupy beweging in New York. De man hield een vaandel hoog waarop te lezen was ‘NYPD don’t be Wall Street mercenaries’.
‘Occupy’ markeert de wrange overgang van het ene geloof in het andere, een beladen gebeurtenis. U ziet de spanning van een arrestatie, de letterlijke vernedering van het individu door de autoriteit. De man draagt trots en provocatief een reeks kleurige insignes op een smetteloos uniform, de symbolen van zijn gedecoreerde status. Het beeld is niet eenduidig, toont Maurice Braspenning de dwarse en misplaatste trots en het bijgeloof dat het decorum van het uniform zal beschermen? Integendeel het is de oorzaak van de arrestatie. Gaat er een louterende werking uit van de bewust opgezochte vernedering? Het gedrag is opstandig en ‘Occupy’ onthuld die mentaliteit van weerstand en het ontmaskerende gevolg.

Niet alles dat blinkt is goud. U ziet de oorspronkelijke beugelkroon van Willem II uit 1840, gevoerd met rood fluweel. Wikipedia:
…voor de 72 “parels” (doorboorde koperen kogeltjes bedekt met een pasta van lijm, gelatine en visschubben van Witvis) Fl. 11,50 werd neergeteld. De kroon was van vuur verguld zilver. 
“MMMooie PPParels, FFFijne PPParels”  zoals de stotterende Snuf van uit Pipo de Clown beweerde over de kostbare parelmoeren versierselen.
Het is naïef en een leugen, blauw bloed, adellijk geslacht, de over-erfelijkheid van macht en bijbehorende statussymbolen, de Regalia of Kroonjuwelen der Nederlanden. Het ultieme teken van koninklijke waardigheid, de Kroon wordt door Maurice Braspenning in ‘Demon Crown’ als een wee-zoete taart gepresenteerd, opgetuigd als voor een kinderfeest met vrolijke slierten slingers in de ijle lucht. Deze verbeelding van zo’n machtig stuk parafernalia maakt u vrolijk. Het beeld is geworteld in naïeve kitsch, die de harde realiteit verhuld in een bijgeloof in fonkelende symbolen. Braspenning dompelt die kitsch met wortels en al echter onder in een eigentijdse duisternis en bij nader inzien is een demon zichtbaar in de weerkaatsing van het licht op de vergulde rijksappel. ‘Demon Crown’, krijt verf en boor op schoolbord, 120 cm x 80 cm, 2012.
Deze kroon is een gevaarlijk stuk speelgoed en als de kleren van de keizer. “Majesteit, die kroon is een taart op uw hoofd” zou het kind uitroepen. Het is de onthulling van de verleidelijke vermomming van macht en de duivel is erin gekropen.

Die verleiding is alom tegenwoordig in de schoonheid en de rijkdom van materiële kwaliteit waarmee de machtigen zich omringen. Hun omgeving is smetteloos en opgeruimd, eeuwig rein. Het duister en het vermeende vuil ligt daaraan voorbij suggereert Braspenning, in de spiegeling.

‘Op De Huid’. Villa de Bank, Enschede.
Vier schilders, Toon Berghahn, Maurice Braspenning, Paul Nassenstein, Gé-Karel van der Sterren.
Maandag 9 april om 15:00 – vrijdag 4 mei om 0:00 in UTC+02 bij Villa de Bank, Espoortlaan 182, 7511CM Enschede.
Zie ook Facebookpagina Op De Huid.

Allart Lakke, maart 2012.