Als je varken en fetish intypt in Google kom je onmiddellijk uit bij;
Dik wijf als een varken…
Ranzigheid dus.
In Nederland verblijven 12.5 miljoen varkens in stallen.

Het varken belichaamt vruchtbaarheid en luxe en in de overtreffende trap overdaad, vraatzucht en wellust. Varken is een scheldwoord, de opmerking zeug is denigrerend bedoeld. Het is het algemene Westerse beeld van het varken. We eten het beest massaal op. Het is een dom, vet varken, dat in de modder leeft. Het lacht ons tegemoet bij de slager, dik en gezellig. Het moet vetgemest als een spaarvarkentje. … en dan geslacht. (foto onder Andor Kranenburg)

Het recente werk van Izaak Zwartjes, de Fetish of a Siamese Pig is nadrukkelijk in de bron van het Volkenkundige artefact en de overeenkomstige verering gesitueerd. De titel Fetish of a Siamese Pig is een antropologische benoeming in dubbele zin, namelijk in het artefact, een fetish en in de mogelijke herkomst van het artefact uit Siam.
Het is echter een echte Siamese varkenstweeling.
Waar dient het cultus object in of voor? Uit welke achtergrond komt het beeld?
De ophanging lijkt op die als van bij een slager of Peking eend.
Die tweeslachtige betekenis en connotatie is in de Siamese tweeling uitgedrukt. De spiegeling in zichzelf. Tegelijkertijd het zicht naar beneden, in het verleden en omhoog, in de toekomst kijkend. In de verschillende religies heeft het varken tegenovergestelde posities, rein en onrein. De oorspronkelijk dualiteit in betekenis is nog aanwezig in het bestaan van het beest als wild zwijn en het tamme varken. Het tamme varken wordt geminacht, het wilde echter vereerd. Het wilde varken kent brede verering en een heilige status. Bij de Griekse Demeter en bij de christelijke Sint Antonius begeleidt het varken hen in de onderwereld. In India heeft het everzwijn, als de derde avatar (incarnatie) van Vishnoe zelfs goddelijke status en heet hij Varaha.

De Fetish lijkt mede ontstaan vanuit het eerdere werk Beast of Burden. Als een jachttrofee, want Izaak Zwartjes overwon in die strijd.

De mogelijke problemen met bevolkingsgroepen die zich beledigd voelen door de Fetish of a Siamese Pig zijn helaas onvoorkoombaar en staan haaks op de intenties van de beeldhouwer, die geenszins schending van religieuze gevoelens beoogt. Het censureren van zijn beeldtaal die innig verbonden is met mythische bronnen uit allerlei culturen is evenwel geen optie.

27 juli opening in de Aanschouw in Rotjeknor.

Allart Lakke, juli 2012.

Censuur van de Fetish of a Siamese Pig.

Woensdag 25 juli, 2012.
Fetish of a Siamese Pig uit de zomer van 2012 is een waarachtig werk met krachtstof geladen. Het zal helaas niet in de Aanschouw in de Witte de With mogen hangen, of althans het zal niet gedurende de komende week getoond worden zoals was voorzien en afgesproken. Het is een eenzijdige beslissing genomen ondanks de intenties ter goeder trouw van de beeldhouwer. De kunstenaar is immers expliciet uitgenodigd om in alle vrijheid de vitrine in te vullen. En in eerdere werken speelt het varken al een belangrijke rol. Men had kunnen weten dat het een thema binnen het oeuvre van Zwartjes is. Juist die aanstootgevende religieuze connotatie van een werk waarin het varken feitelijk een vreemdsoortige eer wordt betoond zou de initiatiefnemers en vooral de eigenaar van het etablissement knikkende knieën hebben bezorgd. Men belde Izaak Zwartjes (1974) vandaag met het bericht het werk vrijdag aanstaande niet te willen plaatsen in de vitrinekast op de Witte de Withstraat in Rotjeknor vanwege het mogelijk aanstootgevende karakter.
Reden, het Siamese varken: met de shoarma tent als directe buren en de ongoing Ramadantijd moest rekening gehouden worden. Varkens horen beslist niet in het gewenste straatbeeld thuis.
Censuur? Een bepaalde bevolkingsgroep wordt verkeerdelijk in bescherming genomen voor een wezen dat uit een compleet andere achtergrond is opgedoken, namelijk het mythische Siamese varken.
Inderdaad censuur want dat specifieke beeld mag niet getoond worden op die plek. Het werkFetish of a Siamese Pig ontwikkelde de beeldhouwer speciaal met de Aanschouw in gedachten. Een onthutste Izaak Zwartjes zegt;
‘Het vergankelijke vlees zou geopenbaard zijn als bij de slager of als vette Peking eend bij de Chinees. Het zou in de Volkenkundige vorm van de trofee getoond worden, als een artefact vol krachtstof en achtergrond.’ 
Het werk heeft de verwering van het artefact, ontstaan door het verstrijken van tijd en erosie, een langdurige en arbeids-intensieve preparatie vond daartoe plaats.
Ik schreef vervolgens bovenstaande tekst die als een voorbeschouwing opgevat was, een soort algemene perstekst, want Izaak wilde context aan het werk geven. Ik beschreef onder meer de mogelijke gevoeligheid in bepaalde interpretaties evenals de oorspronkelijke mythische bronnen die Fetish of a Siamese Pig aanboort, ver van een onjuist kwetsende, religieuze connotatie. Eind vorige week mailde de beeldhouwer de organisatie die tekst met een foto van het heftige werk.
Gevolg censuur.
Ik dacht dat de vitrinekast aan de Aanschouw de komende week leeg zou blijven. Gecensureerd van hetgeen niet in de speciaal voor kunst ge-eigende ruimte getoond mag worden. Vlees wordt uitgestald bij de slager en bij de Chinees en u ruikt het geroosterd vlees aan het spit bij de shoarma tent, maar in de etalage van de Witte de Withstraat geen varkens, geen varkens alstublieft!
‘Het gaat niet door, vrijdag,’ zegt Izaak vermoeid. ‘misschien ontwikkeld het zich gunstig voor het werk, neemt het een goede wending. Ik denk dat het goed is.’
En nee, mijn gedachte wordt geen bewaarheid, want de Aanschouw toont schielijk een ander werk van een andere kunstenmaker, ene die geen onbedoeld provocatieve kwaliteit heeft.
Allart Lakke, vijfentwintig juli 2012.

Vervolgd in Enkele varkens in de kunst. Onder Kunst.