‘Ik moet niet verdwalen’, dacht Casper Faassen (1975), naar aanleiding van de titel van zijn nieuwste show ‘Hover through the fog and filthy air’.
Het citaat uit Shakespeare‘s Macbeth wordt voorafgegaan door ‘Fair is foul and foul is fair.’
Kortom niets is wat het schijnt.
Het citaat stelt de verwarring over wat reëel of echt is aan de orde. Zwevend in de mist en vuile lucht beperkt deze immers onze visie en bewolkt het onze geest.
Leiden, januari 2011, het leek de schilder alsof die sombere mist het onderwerp zou zijn, maar eenmaal toen het beeld, het immense, glazen drieluik eveneens getiteld ‘Hover through the fog and filthy air’ zich aan de kunstenaar had geopenbaard veranderde diens sensibiliteit ten aanzien van het onderwerp en verwante beeldende mogelijkheden. Een grens was overschreden, een verrijking vond plaats want een weelde aan nieuwe beelden doemde op. In plaats van de verdwalen in vuile mist, trok deze juist op uit de transparantie van zand gestraald glas.
De nieuwe serie werken zijn geconcentreerd, helder gearticuleerd en esthetisch verantwoord. In Project 2.0 stelt Casper Faassen een uitgebalanceerde show samen, waarin schilderijen en mixed media werken autonoom worden gepresenteerd. Een lust voor het oog, namelijk groot formaat werken met het vrouwelijk naakt, weidse landschappen als de zee en bergen, een geschilderd bloemstuk en fotografie op vrijstaande en hangende glazen panelen. Uitgepuurde beelden die verschijnen en verdwijnen, ‘in statu nascendi’. Bewust zachtaardig, romantisch en niet aanstootgevend, verbeeld wordt de sublieme vergankelijkheid van schoonheid.
Niets is wat het schijnt. U ziet dus een glimp en het beeld schijnsel is schuchter van aard, maar desondanks twijfelloos opgeroepen. De kille mist uit Macbeth is nu de zachte voile, die over de beelden zweeft. De kleuren zijn bedeesd, de tonaliteit is bijna schraal, waardoor een etherische sfeer ontstaat van intimiteit en stilte. Die aantasting in het beeld versterkt het kortstondige ervan, het ijle.
Het ijle heerst ook in de speciale uitgave, het livre d’artiste ‘Mis Me’ getiteld. De editie in samenwerking met de bevriende schrijver Onno Blom (1969) complementeert de show. ‘Mis Me’ is een cyclus van acht gedichten van Onno Blom en vier smaakvolle zeefdrukken van Casper Faassen, hand gesigneerd in een genummerde oplage van dertig stuks in een luxe cassette. Het eerste exemplaar wordt uitgereikt aan de illustere Gerrit Komrij (1944).
Nieuw en ogenschijnlijk fragiel zijn ook de vrijstaande en hangende glas panelen, waaronder het manshoge, spectaculaire zelfportret in röntgen. U ziet het skelet van de schilder met de kwasten in de hand, verwijzend naar ‘The Skeleton Painter’ uit 1895 van James Ensor (1860-1949). De breekbaarheid van het glas in combinatie met de solide soclage belichamen het kwetsbare én de kracht van het verbeelde, naakt tot op het bot een schilder. Het beeld is geworteld in de esthetiek van de dood en de schoonheid, in de doem van lichamelijk verval en vergankelijkheid.
Het werk van Faassen bestaat uit eenvoud en souplesse, het is sierlijk en met flair vervaardigd. De vermeende eenvoud in het werk van Faassen is echter een bedrieglijke indruk, want mede daarin is zijn kunde. De grote formaten schilderijen bijvoorbeeld ontstaan uit het proces van sessies model-fotografie, compositorische overwegingen, formaat, een uitgekiend kleurenpalet en vaardige schildertechniek. Het werk oogt uiteindelijk moeiteloos, omdat alle keuzes en handelingen zorgvuldig zijn afgewogen en uitgevoerd.
Een scherm van condens scheidt U van een zweem pasteltinten, het vage silhouet van een jonge vrouw. Een schim, die slechts met de vingertoppen het bewasemde oppervlak aanraakt. De tastende vingertoppen breken door de ijlte, die zich daardoor openbaart als adem achter het glas. Het contact is verstoord, het oppervlak lijkt dof te worden en de vrouw is een zacht bloemstuk van kleur en verdwijnt.
Het beeld is onmiskenbaar van de getalenteerde hand van Casper Faassen.
Faassenisme.
Bent u geïnteresseerd in het werk van Casper Faassen, op deze website te lezen, onder Casper Faassen:
‘De zwarte kunst van Casper Faassen’
‘Casper Faassen en het geheim van de formule van schoonheid’
‘De illustere Komrij en Hover through the fog in 2.0.’
Allart Lakke, mei 2011.