Een voorbeeld van het ‘foute’ beeld zou het werk ‘The Rescue’ (1837–1850) van Horatio Greenough (1805-1852) kunnen zijn. ‘The Rescue’ oftewel ‘de redding’ was een grote marmeren beeldengroep ontworpen voor de oostelijke façade van het United States Capitol gebouw in Washington, waar het stond van 1853 tot in 1958 toen het na aanhoudende controverse is weggehaald, officieel vanwege de toenmalige uitbreiding van het Capitol.
In 1976 heeft een kraan het beeld per ongeluk laten vallen tijdens de verhuizing naar het nieuwe Smithsonian depot in Maryland, waardoor het in verschillende delen brak. Hm.
Ofschoon Greenough de heldhaftige ‘rescuer’ oorspronkelijk geen identiteit gaf, herkende het 19e eeuwse publiek in hem Daniel Boone, de archetypische Westerse held uit de Amerikaanse folklore en het beeld was dus bekend als ‘Daniel Boone beschermt zijn familie’. Het verbeeldde een dramatisch moment, een overgrote blanke man die een wilde indiaan weerhoudt van het doden van een moeder, die haar kind beschermd links. Een trouwe hond staat rechts paraat. De indiaan heeft een Huron kapsel en kijkt achterom omhoog in het gezicht van zijn overweldenaar.
Zie ook de litho van H. Schile getiteld “Daniel Boone protects his family” uit 1874.
De superieure houding van de Amerikanen ten aanzien van de ‘native Americans’ is pijnlijk vastgelegd.
Is het beeld fout? Was de plaatsing bij het Capitol of de mentaliteit onjuist? Moet het verleden gecensureerd worden? Of is het beeld slechts gedateerd? In het stuk ‘Op een voetstuk bij de Horinezen’ onder Mentaliteit de Nederlandse variant van een soortgelijke geschiedkundige controverse.
Interessant aan de beeldhouwer Horatio Greenough is eveneens de controverse rond zijn George Washington sculptuur.
Postuum portret van Karin Göring (1888-1931), door de Duitse beeldhouwer Constantin Starck (1866-1939). Foute kunst?
Fout portret? Karin Göring is in 1931 gestorven.
Foute kunstenaar? Constantin Starck vervaardigde een portret van de Duitse dictator in 1933. Foute idealen. Besmet.
Een verdwenen en begrijpelijk gecensureerd ‘Denkmal’, het monument voor Theodor Fritsch (1852-1933) uit 1935 door Arthur Wellmann. De afbeelding is een foto van een foto in het Topography of Terror in Berlijn, waar het in een heldere context hangt. Ter educatie.
Een pijnlijk moment, dit gedenkteken ter ere van de virulent antisemitische Theodor Fritsch. Een verboden beeld, een naakte man met een moker hoog geheven in de linkerhand zit bovenop een in elkaar gedoken figuur. Het slachtoffer lijkt niet menselijk, de handen zijn drievingerig als van een reptiel. Ook het hoofd is te groot en de uitstulpende ogen zijn als van een kikker. De man slaat het wezen genadeloos de hersens in. In de verder onleesbare tekst op de sokkel rechts staat het woord ‘Judenfrage’ te lezen.
Die hamer is een verwijzing naar het antisemitische tijdschrift ‘Hammer’ dat Theodor Fritsch vanaf 1902 uitgaf.
Het beeld vermeldt de misdadige intentie en verbeeldt geweld, toont het slachtoffer en de dader. Het is kwalijk en goed fout.
Allart Lakke, 2011/2012.