In het licht van verval.

Op museale formaten paneel is de duisternis met hel licht afgewisseld waardoor de ruimte leesbaar wordt. Een blauwachtige schijn hangt als een doem in het beeld, altijd is er verval en de verwijzing naar de beroemde serie Carceri van Giovanni Battista Piranesi (1720-1778), de etsen van grootse kerkers onder booggewelven met uit de hoogte hangende touwen aan katrollen en in alle richtingen stenen trappen. In een gesprek over de ladder als een iconografisch element zoals in de betekenis van een lijdenswerktuig en in de Jacobsladder merkt Peter Zuur verrassend op.

Pablo Neruda stelde zich de vraag hoe het zou zijn om bijvoorbeeld bij Machu Picchu een trappetje mee te nemen of het hoogste punt te bereiken met een ladder op de Mount Everest. Op het Dak van de Wereld met een keukenladdertje, het is absurd, maar tegelijk een verbetering van het record.

ImageProxy.mvc

Het Engels stairway laat zich niet vertalen, maar de metalen trap, de stairway,  is dominant aanwezig in het nieuwe werk van Peter Zuur, dat zich kenmerkt als studies van grootse architecturale/industriële verlaten omgevingen. Het werk roept hun macht en teloorgang in aftakeling op. Het beeld zelf is eveneens aangetast, verouderd als de afdruk van een beschadigd negatief en van een peilloze diepte. Hallen en betonbouw, metalen trappen en verdiepingen zijn zichtbaar. Uit de spanten van het dak met glaspartijen hoog boven ons hangen slierten losgetrokken kabels en leidingen naar beneden. Het licht is gloeiend en strijkt langs betonwanden en pilaren, het valt in reflecties uiteen in vlekken of spatten venijnig wit. Het perspectief in het werk is extreem en dynamisch, alsof het in beweging wordt waargenomen, soms vanuit de hoogte als van een vogel in vlucht, soms laag en vlak bij de grond, vaak scheef. De weidse leegte binnen de gebouwen en het typische perspectief doen de toeschouwer schommelend verdwalen en tot zichzelf terugkeren in eenzaamheid, maar niet in een wanhopig of beangstigend isolement, maar één van verwondering. Het beeld is enigszins somber, ongemakkelijk en ijl, maar vooral poëtisch van karakter. In de recente reeks is een zachtaardig verlangen voelbaar in het effect van het sinistere, het duistere, dat door het hoogste licht verdrongen wordt. Die manipulatie van de onthullende werking van licht in de duisternis is naast het extreme perspectief een belangrijke component. Zuur boetseert de ruimte in talloze tinten grijs, minimaal diepzwart, helwitte Tipp-ex en uiterst dunne lagen blauwe inkt als transparante voiles aangebracht. Die blauwe tonaliteit voelt koel aan en geeft rust aan het beeld. Scherpte is in de helle kleuren, die in minimale strepen de ruimte verder definiëren. Technisch, door de verfijning in de afwerking, de precisie in het verbeelde en het gedempte kleurenpalet in combinatie met inhoudelijk het desolate en het verval ontstaat een sfeer als in een droom. Merkwaardig, want onze droombeelden zijn achteraf vaak wazig, een onscherpe herinnering.

Wat is kenmerkend in het idioom van de droom of de herinnering? Ervaringen en gevoelens vermengen zich vaak ongrijpbaar en zijn nauwelijks te beschrijven, maar beeldend zijn wel typische stijlkenmerken te noemen zoals de fade away, soms een schokkerig beeld of met vlekken, vage contouren, herhaling, zwart-wit en/of pastelkleuren. Een veranderlijke ruimtelijke ervaring is soms waarneembaar, want de situatie, personen, afstanden, het landschap, gebouwen en voorwerpen kunnen veranderen in dimensie en tijd. Vaak is vliegen in de droom mogelijk, oftewel waarneming vanuit een vogelperspectief.

carceri-2013-formaat-155-cm-x-210-cm-1024x757

In het heldere werk van Peter Zuur is nu het mogelijk het droombeeld rustig af te tasten en te doorgronden, als een film still, maar tegelijkertijd is beeldend het idioom van de droom van toepassing. De tijdsbeleving, de vraag naar wanneer speelt zich het verbeelde af, is bewust niet vastgesteld, maar het is vergane glorie van een machtige architectuur, nu verlaten en nutteloos, zelfs unheimisch. Ondanks de scherpte in focus is het verbeelde atmosferisch, vervuld van een blauwe doem en doordrongen van weemoed. Sentiment, wat betekent het? Peter Zuur toont ons de vanitas van machtige architectuur, de overmoed in die grootsheid tegenover de menselijke maat van het individu, die opgelost als in een droom door de sinistere ruimtes zweeft.

Mijn werk is een cocktail van techniek.

1502190_224105757768623_1488363932_o

De complexe werkwijze van Peter Zuur levert een eigenzinnig beeld op. Uit de bron van fotografie en computer manipulatie ontstaat een samengesteld beeld overgebracht op plastic sheets. Daarvan wordt een ets in gomdruk gemaakt omgezet in een printafdruk, die verlijmd wordt op een triplex paneel, verstevigd met een aluminium kader. De printafdruk wordt met inkt en liquide olie verf ingeschilderd en met potlood en houtskool in getekend. In het oppervlak kunnen fysieke snedes, gegutst tot op het hout nodig zijn. Hij gebruikt Tipp-ex voor het hoogste wit en sommige lijnen zijn draden van geluidstape strak gespannen over het oppervlak en verzonken in de uiteindelijke afwerking van een spiegelgladde epoxyharslaag.

Allart Lakke, 2013.

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *