Kokopelli of Kokopilau, ‘a mudhead’

 

Kokopilau is een voorbeeld van de acceptatie van beperkingen. 
Ik vond deze (bovenste) specifieke (van de Blue Flute Clan) en door mij herwerkte Kokopilau begin negentiger jaren in het boek ‘Book of the Hopi’ uit 1963 van Frank Waters. De afbeelding intrigeerde mij onmiddellijk als de meest logische manier om een fluit spelende figuur weer te geven, namelijk in silhouet met zichtbaar de twee armen en benen en de fluit. Het beeld heeft een duidelijke richting en terecht, want Kokopilau zou immers fluit spelend de aarde rond zijn gelopen en hij heeft telkens als hij stopte om het zaad uit zijn bochel te strooien aldus de gehele aarde bevrucht. Hij loopt van links naar rechts, van oost naar west, alsmaar rond.

Kokopilau vormde een apotheose in mijn zoektocht naar logo’s, het vervulde een scala aan betekenissen. Het bleek de incorporatie van de ‘Minimal Survivor’. De rugzak of de bochel en een fluit.

Rechts van het midden een naar links gerichte Kokopelli in een Navajo rots gravering.

Kokopelli is een vruchtbaarheidsgod, het zaad is in de bochel opgeslagen. Het duidt op recreatie of voortplanting en op creativiteit.
Andere namen voor Kokopelli zijn:
Kokopele, Kokopelli-mana of Kokopelmana (actually, Kokopelli’s wife – Hohokam), Kokopeltiyo, Kokopilau, Neopkwai’i (Pueblo), Ololowishkya (Zuni).

Kokopelli Wikipedia:
Kokopelli is a fertility deity, usually depicted as a humpbacked flute player (often with a huge phallus and feathers or antenna-like protrusions on his head).
Kokopelli is one of the most easily recognized figures found in the petroglyphs and pictographs of the Southwest. The earliest known petroglyph of the figure dates to about A.D. 1000.
Like most fertility deities, Kokopelli presides over both childbirth and agriculture. He is also a trickster god and represents the spirit of music.

Kokopilau is ‘a prankster’ (grappenmaker) en een ‘trickster’ (cheat, crook, rogue, swindler, rascal, scoundrel), (boef, ellendeling, ploert, schavuit, schelm, schalk, schurk, smiecht, spitsboef).
En er is verwantschap met clowning. Denk aan de figuren van Tyl Uilenspiegel en de vos Reinaert. Denk aan Raven, Loki, de coyote en ‘the great Hare’.
De figuur Kokopelli komt oorspronkelijk uit de mythologie van de ‘native American tribes’ in het Zuid Westen van de Verenigde Staten. De fluit spelende Kokopilau is afgebeeld als een ‘humpbacked’ wezen met een horrelvoet. Kokopilau heeft een bochel, gevuld met de zaden van planten en bloemen en een onvolgroeide voet. Het is een sprinkhaan of een krekel soms. Een flierefluiter, nomadisch en vrijgezel. De gebreken zijn niet te verhullen, fluit en bochel zijn samen het mannelijk geslachtsorgaan. Na het fluiten volgt het zaaien. Kokopelli is soms masturberend uitgebeeld. De vrijgezel wil jonge meisjes bezwangeren. Hij betoverd hen daartoe met fluitspel.

Bij het binnengaan van de nieuwe, Vierde Wereld door de Hopi speelt Kokopilau in de gedaante van een sprinkhaan een belangrijke rol. In een versie van het verhaal is een ladder omhoog die eindigt in een meer. Twee zwanen drijven rond en bewaken de toegang. Alle dieren falen de test, totdat de sprinkhaan Kokopilau de ladder bestijgt.
De zwanen eisen dat hij een stok inslikt, zoals zij dat kunnen in hun lange hals. Kokopilau overtreft hun door een stok dwars door zijn lichaam te steken zonder te sterven.
Daarop mogen allen de Vierde Wereld betreden.
Het is overigens mogelijk een sprinkhaan doorheen het skelet vast te prikken, zonder dat het insect overlijdt.

Een ander verhaal vertelt hoe Kokopilau met zijn toverfluit alle kinderen redde van de hongerdood door hun te bevrijden uit een door vijanden omsingelde stad. Kokopilau bewerkstelligde fluitend de transformatie van de kinderen in vlinders, die daarop samen weg fladderden in een gekleurde wolk uit de belegerde stad.
Het is een goedaardige variant van de rattenvanger van Hamelen. Er is de belegering/rattenplaag, de fluitspeler en een ontsnapping/ontvoering.

De noodzaak tot acceptatie en mogelijke heling van het gebrek of de wond is rechtstreeks terug te vinden in de titel van het werk ‘Zeige deine Wunde’ van Joseph Beuys. Het werk zelf is cryptisch en wonderlijk. Grauw en akelig.
Zeige deine Wunde(1974-1975) ist eine Installation beziehungsweise ein Environment des deutschen Künstlers Joseph Beuys welches in einer Aktion des Künstlers präsentiert wurde.
“Zeige deine Wunde 1974/75
2 Schepser, 2 weiße Tafeln, 2 doppelzinkige Forken mit Tuchfetzen, auf 2 Schiefertafeln stehend, 2 Leichenbahren, 2 Fettkisten, 2 Schultafeln, 2 Ausgaben der Zeitung “Lotta Continua”, ca. 400 x 400 cm
“… Eine Wunde, die man zeigt, kann geheilt werden.”

‘Leichenbahren’. Schitterend Duits.
Foto Dietmar Tanterl.

‘Zeige deine Wunde’ oftewel toon het gebrek.

Ik communiceer slechts één kant op?

Kokopelli in de vorm van een Hopi Kachina, ca. 1950.
Kokopelli, measuring 8″ ht, unsigned. Cottonwood root, good-looking traditional doll. The feet indicate that this doll was made around the late 1940s or early 1950s.

Dan het verband tussen Kokopilau, clowning en de Koyemshi mudheads.
www.merriam-webster.com/dictionary/koyemshi
A Zuñi Indian clown society whose members wear the mask of the mudhead and are credited with curing illness by their dancing and clowning.

Die ‘mudhead’ referentie schaart Kokopilau bij de Golem, de eerste mens en ‘mudheads’ oftewel de mens uit klei of iets dergelijks, het wereldwijde fenomeen van het modderhoofd.
Op de foto ‘mudheads’ in Papua New Guinea.

En dan twee Kokopelli’s met wandelstok. Hohokam en rock art in South Central New Mexico. Een ‘petroglyph’ van de ‘humpbacked antropomorph (Kokopilau) holding a crook’. Near Cooke’s Peak, New Mexico.

Mijn bewerking van Kokopilau op de foto uit 2011 door mijn broer E.A.J.F Lakke, van Kokopilau als gravering uitgevoerd op een kei uit de Dordogne in zijn bezit. De kei is inmiddels lichtelijk bemost na jaren lang ongestoord liggen aan de ingang van zijn rijke tuin. Galerie Transit in Mechelen voert al vele jaren trots het logo van de illustere Kokopilau.

Bent u geïnteresseerd in Kokopilau, zie ook onder Archieven: De bochel van Kokopilau op deze website.

Allart Lakke, 2011.

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *