Is deze tekening het bewijs van een ernstige aardbeving in Zuid Amerika?
De zogenoemde Zonnepoort in Tiwanaku. Tiwanaku is een in de hoogvlakte van de Andes gelegen stad, in Bolivia vlak boven het Titicacameer.
Deze realistische tekening van Frederick Catherwood, nee, het is Ephraim George Squier, dateert uit 1877. De schaal is iets overdreven naar het schijnt. De poort is sindsdien gerestaureerd en verplaatst.
Duidelijk is op de tekening, destijds ter plekke vervaardigt, te zien hoe de enorme monolith in twee is gebroken en scheef staat. Het opschrift bovenin is onbeschadigd, op de breuklijn na. Ongelofelijke krachten moeten deze complete scheuring en dislocatie veroorzaakt hebben, het is het gevolg van een natuurlijke fenomeen, de aardbeving. De datering van die cataclysmische gebeurtenis moet onomstotelijk vast te stellen zijn. Het zou het einde van een beschaving hebben kunnen betekenen. Enzovoort.

Hoe oud is de Zonnepoort? In ieder geval ouder dan die verwoestende aardbeving/aardbevingen.

Bij Epraim Squier zijn de figuren wellicht later toegevoegd.
Op de zwart-wit foto is de schaal beduidend anders. Een mens zou bijna moeten kruipen om door de poort te komen.
De breuk lijkt hersteld? Nee. Op de foto is zichtbaar hoe diep weggezakt het stenen gevaarte is. Die ogenschijnlijke verzakking is mogelijk mede door een sediment laag, bijvoorbeeld een modderstroom veroorzaakt. De Zonnepoort staat verzonken in een meter grond. Ontbrak fundering of is de afzetting van de laag van elders herkomstig.

De kleurenfoto toont de herstelde poort, volledig uitgegraven, verplaatst(!) en de breuk hersteld. De ideale toeristen trekpleister.

Allart Lakke, oktober 2009/oktober 2011.