Who’s Afraid of a Kleptocracy?

In Hof van Busleyden in Mechelen toonde ik de hier afgebeelde installatie, fotografie Bert de Leenheer. De show titelde ‘Who’s afraid of the museum?’ en toonde actuele kunst in confrontatie met de collectie van het museum Hof van Busleyden.
Mijn werk hing in een hoek zaal, met in het midden van de ruimte twee schitterende globes in daartoe speciaal ontworpen massieve vitrinekasten. Die beide globes zijn van Arnoldus van Langren, vervaardigd ca. 1620. Bedenkt u zich dat deze wereldbollen ‘state of the art’ en ‘high tech’ hoogtepunten in de cartografie uit de zeventiende eeuw zijn. Onze wereld in hout en papier maché vervat.
Het zijn bollen van ultieme kennis, met uiterste precisie volledigheid na strevend.

 

Hoe zit het met dat lelijke woord, de confrontatie?
Aan de wanden hangt de volledige serie kaarten van Archipelago uit 2007, zes stuks. Destijds op maximale grootte uitgevoerd in de techniek van inktjetprint op canvas. Het zijn overduidelijk landkaarten voor in het klaslokaal, kaarten van in onze geografie onbekende gebieden. Getoond worden de afzonderlijke eilanden TyranX en Plesio, de Apatoï, de Vulcans, een plattegrond van een stad, Ourham genaamd en de overzichtskaart van de Archipelago, waardoor de onderlinge ligging van voornoemde eilanden zichtbaar wordt.
Betekent dit nu pretentieus dat de realiteit van de wereld volgens Arnoldus van Langren tegenover een virtuele wereld van Allart Lakke wordt geplaatst?
Nee, het is hooguit aanvullend bedoeld. Mijn Archipelago, een kleptokratie, is in vorm in de traditie van de Mappa Mundi uitgewerkt. Een korte tekst in de begeleidende catalogus ter plekke verhandeld, verklaard methodisch enigszins het ontstaan van de kaarten. Het is blijkbaar bedoeld om een complex, maar beperkt mentaal probleem in kaart te brengen, een situatie van onderdrukking, in dit geval de situatie van de dictatuur van een Censor.
Het betreft een beeld van beperkte kennis, associatief opgebouwd en de onvolledigheid accepterend.

De installatie in Hof van Busleyden kwam bevredigend tot stand. Thomas Raat bedacht oorspronkelijk de mogelijkheid van de presentatie van de cartografie van Archipelago samen met de globes uit de collectie en paste het daarmee binnen het concept van de show. Transit was verantwoordelijk voor de uiteindelijke fysieke presentatie. Ik heb van op de achtergrond mijn goedkeuring uitgesproken, ik ben niet bang van het museum.
Ik vraag me af, wie is er bang voor een kleptocratie?
Niet de roofzuchtige, niet de consument, niet die dader op afstand. Niet de kleine profiteurs, niet de burgers. Niet de kompels van het Officium Censorum. Niet de civiele van Plesio.
Maar wel een kleine miljard bewoners van de wereldwijde slums.
En dus de puntmutsen, die afkomstig zijn van de Apatoï in de Archipelago.

Allart Lakke, 2010.