Het is een onderwerp apart, maar ik wil het u niet langer onthouden. Even simpelweg gesteld, zolang als dat de serieuze kunstschilder bestaat, bestaat het beeld van de persiflage, de schilderende aap. De twee zijn onlosmakelijk verbonden.
In onderstaande foto is het zelfs een door een batterij aangestuurde schilderende Rembrandt-aap!
Het onderwerp is na-apen. Zoals de ouden zongen. Het nabootsen of een kunstje flikken.
En de aap wordt dus een automaat of een robot. Of een Raoul Pictor van Hervé Graumann, een computer programma. Het is het automatisch handelen.
Er zijn vooral veel schilderijen met het onderwerp uit de negentiende eeuw bekend, want de fotografie maakte het afbeelden naar de ‘werkelijkheid’ overbodig. ‘As dumb as a painter‘ was toendertijd een gebezigde uitdrukking. Dat sloeg op de zinloze nabootsing van de visuele ‘werkelijkheid’.
Rob Scholte maakte een doek waarop een schilderend, opwind clowntje is afgebeeld, clown/mimicking. Maar dan volgt in het nieuwe millennium een belangrijk moment, want de Leidse fijnschilder Johan Scherft vervolledigde de ontwikkeling van het beeld met een zich zelf portretterende robot. Bijzonder en een onmogelijkheid? Johan Scherft combineert het idee van het zelfportret met de nabootsing van de oorspronkelijke aap, die nu een robot is geworden, een geperfectioneerde aap. Feitelijk een persiflage van de mens en het individu, want de vraag is, kan een robot een zelfportret schilderen? Het gebeurt voor onze ogen!
Kostbaar.
Allart Lakke, 2009.