‘…Alles is mogelijk, maar het is vaak mooier in je hoofd.
Dan is het dát wat het is. Het werk is in dat opzicht ook frustrerend.
Een helder beeld in mijn hoofd is nog geen schilderij.’
Haar werk is een opmerkelijk soort hybride in de schilderkunst,
aangezien het bestaat uit verschillende technieken, die door elkaar
heen toegepast worden. Samen vormen die elementen het schilderij.
Maayke Schuitema; ‘Ik breng dat zo perfect mogelijk in balans.’
Koorddansen op de sentimenten, het ‘karakter’ van gevoel tot uitdrukking brengen, dat is haar werk…
Het is geen bewust opgezochte thematiek maar in de kunst van Maayke Schuitema staat de vrouw centraal, feitelijk wordt de psyche van de vrouw in beeld gebracht en die, onder meer emotieve beleving, is niet altijd rechtstreeks benaderbaar of bewust te thematiseren.
Het werk heeft een punkachtige kwaliteit, het oogt ‘subtiel rauw’ en pamflettair, maar is gecoördineerd ontworpen in de mix van technische vaardigheid, rationele overwegingen en kwaliteitseisen.
Maayke Schuitema ontwikkelde een hybride vorm van schilderkunst. Zij combineert vier beeldende elementen op grote formaten doek: de afdruk van een linoleumsnede (de matrijs), de schildering en/of potloodtekening, een geschilderd woordbeeld en een bewerkelijke achtergrond, de huid, waarin die technieken versmelten.
Letterlijk is het schilderij gelaagd in deze technische uitvoering, maar ook figuurlijk gelaagd in de wijze waarop de inhoud zich onthuld. Haar werken blijken symbolische of zelfs mythische bronnen aan te boren.
Inhoudelijk is het schilderij opgebouwd uit die samenhang van beeldelementen rond de centrale figuur; een dramatisch poserende vrouw, een tekstfragment en begeleidende dieren, waaronder paarden, honden en vissen. Maar ook de verschillende technieken, linoleumdruk en schildering, de rijkelijk gelaagde achtergrond en ‘gags’ of details in de ondergrond zijn functioneel toegepast.
Er zijn heel smalle doeken en een breed statig drieluik. Er is de herhaling in de seriële productie en altijd een slogan of kreet. Die soms afwijkende formaten, de repetitieve techniek, maar vooral de typografie getuigen van de hechte verwantschap van Schuitema met de affiche of advertenties, namelijk met het werk van de avant garde uit het Interbellum en van het constructivisme. Een geslaagde ‘ad’ is echter louter propaganda, een geslaagd schilderij is eerder een optie, een statement, minder inhoudelijk exclusief en monomaan als de ‘ad’.
Complex soms.
De harde abstractie van het gegutste vrouwbeeld is een iconische vertaling, dat wil zeggen technisch bewerkelijk of arbeidsintensief, zuiverheid na strevend en repetitief. Het beeld in meerdere versies uitgewerkt vertegenwoordigt niet één maar dé vrouw in een overtreffende trap. De grillige, zwarte linoleumdruk contrasteert met het vleselijke realisme van de dieren. De werkelijkheid van Maayke Schuitema is gefacetteerd in abstractie en realisme.
Het verbeelde heeft een intuïtieve lading en lijkt symbolisch geworteld in ons collectief geheugen. Het verbeelde is in die zin de matrijs of het oermodel en hierin schuilt nogmaals de overeenkomst met het icoon, in de uniformiteit en de toepassing van het model of de mal. De vrouw is tegelijkertijd fysiek de afdruk van de matrijs, als ook het ethische ijkpunt, het is de naakte vrouw, gekleed in emotie, soms manshoog weergegeven.
De ‘role model’-vrouw in het werk van Maayke Schuitema is psychisch opgevat en in allerlei rollenpatronen verbeeld. U ziet de godin en de moeder, zuster en eega, dochter en feeks. De vrouw is een verleidelijke Medusa, de maangodin Selene of een tovenares als Hecate. Zij is de sterke vrouw of Psyche.
Zie bijvoorbeeld ‘Your Turn’ uit 2010.
Hier is de hond die vanuit de hel, Cerberus. De vrouw is een jonge Hecate, godin van het kruispunt en de geestenbezwering, later de romeinse Trivia.
Jouw beurt luidt de titel.
Het drieluik ‘Magna Mater’ uit 2011, (zie boven).
De titel betekent oermoeder, matriarch en moeder aarde. De verse vissen belichamen vruchtbaarheid, de dood en de Christus. Het zaad en de wederopstanding. Geboorte.
Het werk van Maayke Schuitema is geladen en zwanger van betekenis.
Allart Lakke, 2011.